BRENG ons
bestaan
in balans
Op naar een waardig bijstandssysteem -
dit is de Bestaansbalans
De Bestaansbalans is gestart! Dankzij de steun van meer dan duizend donateurs ontvangen honderden Utrechters die werken vanuit de bijstand een jaar lang een inkomensbuffer.
Tegelijk komen we samen in het reisgezelschap: een diverse groep van deelnemers, donateurs en betrokkenen die ervaringen delen, lessen trekken en samen bouwen aan duurzame alternatieven. Zo bouwen we in gemeenschappelijkheid naar een waardiger systeem, in Utrecht en daarbuiten.
Voor mensen in de bijstand die parttime werken, zorgt het huidige systeem voor onzekerheid, stress en financiële tegenvallers. Strenge regels en verrekeningen maken vooruitkomen lastig. Met de Bestaansbalans bieden we tijdelijke ruimte én zetten we een stap richting een rechtvaardiger systeem. We laten zien dat het anders kan: meer focus op waardigheid, minder straf. Tegelijk streven we naar blijvende landelijke verandering, door data, ervaringen en verhalen uit het project te delen met beleidsmakers en politiek. Zo bouwen we aan een bijstand die uitgaat van vertrouwen en bestaanszekerheid.
Deelnemers aan de Bestaansbalans krijgen een persoonlijke buffer van maximaal €1000 per jaar. Als zij door werk tijdelijk ‘te veel’ verdienen, wordt dit niet direct ingehouden op hun uitkering, maar verrekend met hun buffer. Hierdoor houden ze meer over van hun werk en ervaren ze minder onzekerheid. Gedurende het jaar komt het reisgezelschap samen om ervaringen te delen, te leren en samen te werken aan betere alternatieven. Zo ondersteunen we deelnemers en werken we aan structurele verandering.
MIJLPALEN
De Bestaansbalans is een langer lopend project met verschillende fases. Op dit moment hebben we de campagnefase afgerond en zijn we bezig met de uitvoer van het bufferbudget. Hier zie je alle mijlpalen die we al hebben behaald.
Najaar 2024 - Start samenwerking
Collectief Kapitaal en de gemeente Utrecht slaan de handen ineen voor meer bestaanszekerheid, er komt een idee uit: de Bestaansbalans.
in de media
Initiatiefnemers
De Bestaansbalans is de uitkomst van een bijzondere samenwerking tussen de Gemeente Utrecht en Collectief Kapitaal.
Gemeente utrecht
De gemeente Utrecht durft een landelijk systeem te bekritiseren en er een pleister op te plakken. Ook zij erkennen: de bijstand is kapot. Maar, vanwege landelijke wetgeving kan de gemeente zich daar zelf niet financieel voor inzetten. Daarom gaan we samen aan de slag om te laten zien hoe het anders kan.
collectief kapitaal
Collectief Kapitaal is een voorstel voor een ander soort samenleving, waarin geen mens hoeft te vechten voor zijn bestaan. Als collectief onderzoeken we wat daarvoor nodig is, en werken we aan een nieuw, concreet alternatief.
Veelgestelde Vragen
Hier vind je antwoorden op de meest gestelde vragen over onze crowdfunding.
WaT is de Bestaansbalans?
De Bestaansbalans is een samenwerking tussen Collectief Kapitaal en de gemeente Utrecht. Het project biedt een financiële buffer voor mensen met een bijstandsuitkering die parttime willen werken. Door de buffer worden deze mensen niet meteen gekort op hun bijstand als hun inkomsten tijdelijk hoger zijn. Dat geeft enige rust en zekerheid, zodat ze makkelijker duurzaam aan het werk kunnen blijven.
De Bestaansbalans is daarnaast meer dan alleen een financiële buffer. Gedurende het jaar dat de Bestaansbalans loopt, organiseren we meerdere bijeenkomsten waarin de 100 mensen die de buffer ontvangen, samenkomen met 100 mensen die het project en de campagne anderszins ondersteunen.
Als we een samenleving wensen waarin ieder mens een waardig bestaan kan opbouwen, is het belangrijk om niet alleen oog te hebben voor politieke en financiele interventies. Ook de sociaal-culturele kant van onze systemen moeten we bespreken. Dat betekent dat we samen moeten komen om ervaringen uit te wisselen en om oog te hebben voor de oordelen die we hebben. Alleen vanuit een gedeelde basis kunnen we werken aan echt duurzame alternatieven.
Waarom de bestaansbalans?
Mensen in de bijstand die parttime werken, lopen vaak vast door wisselende inkomsten en ingewikkelde regels. Die onzekerheid zorgt voor stress en maakt werken minder aantrekkelijk. Met het ingezamelde geld ontvangen ten minste 100 Utrechters een jaar lang een financiële compensatie zodat ze niet gekort worden op hun bijstand als ze inkomsten uit werk ontvangen.
Hoe draagt de bestaansbalans bij aan duurzame verandering?
De Bestaansbalans geeft een jaar lang financiële rust en laat daarmee in de praktijk zien dat er concrete mogelijkheden zijn om het systeem te verbeteren. Het is tegelijk ook een oproep aan het kabinet om het bufferbudget op te nemen in de vernieuwde Participatiewet in balans.
De Bestaansbalans heeft zo een aanjagende functie én tegelijkertijd biedt het ervaringskennis die de noodzaak en het nut van een bufferbudget aantoont. Op basis van de praktijkervaring en ervaringskennis die opgedaan wordt tijdens deze pilot kan een wettelijke verankering grondiger en fundamenteler aangepakt worden.
In afwachting van de aanpassingen in de Participatiewet zijn er mogelijk andere gemeenten die alvast aan de slag willen met (een vorm van) de Bestaansbalans. De kennis en ervaring uit deze pilot kunnen ook benut worden om dat vorm te geven.
Hoe kom ik in aanmerking voor de bestaansbalans?
De Bestaansbalans is voor mensen met een bijstandsuitkering die parttime werken. Hoeveel deelnemers mee kunnen doen, is afhankelijk van hoeveel geld er wordt opgehaald met de crowdfunding. De gemeente Utrecht selecteert na de crowdfundingscampagne de deelnemers die aan de voorwaarden voldoen en neemt daar contact mee op voor het vervolg. Zelf aanmelden is niet nodig.
Hoe kan ik bijdragen aan de bestaansbalans?
Je kan in eerste instantie direct helpen door te doneren. Jouw bijdrage geeft mensen in de bijstand meer zekerheid en grip op hun eigen situatie, en maakt het daarmee makkelijker om die eerste stap naar werk te zetten. Ook kunt u de campagne delen en anderen aanmoedigen om mee te doen.
Een belangrijke manier om nog meer bij te dragen, is door onderdeel te worden van het reisgezelschap en actief mee te doen aan het bouwen van concrete alternatieven.
Wat is het reisgezelschap?
Het reisgezelschap is de basis van de Bestaansbalans. Het gezelschap bestaat uit een groep van 200 mensen, waarvan 100 mensen het bufferbudget ontvangen en nog 100 mensen op een andere manier bijdragen aan het project, bijvoorbeeld als donateur. Gedurende het jaar dat de Bestaansbalans uitgevoerd wordt, komt deze groep meermaals samen. Op die momenten worden ervaringen uitgewisseld, lessen met elkaar gedeeld en wordt er nagedacht over meer duurzame, concrete alternatieven van samenleven. Een gedeelde toekomst kan alleen maar ontstaan vanuit een gemeenschappelijke dialoog tussen verschillende mensen; dat is het fundament voor gedragen en duurzame verandering. Het reisgezelschap is daarvoor dé plek.
De reisgezelschappen zijn de bijzondere, emotionele en leerzame kern van Collectief Kapitaal. Lees als voorbeeld hieronder het reisverslag van het reisgezelschap van 2024 in Rotterdam.
Het reisgezelschap loopt van april 2025 t/m juli 2025.
Deze ontmoetingen bestaan uit:
- 3 groepsbijeenkomsten, van 2,5 uur
- 3 ontmoetingen als duo, van 1,5 uur
In totaal kost het het je ongeveer 4 uur per maand gedurende deze periode.
Hoe werkt de bestaansbalans?
De Bestaansbalans is een tijdelijke financiële buffer. Parttimers met een bijstandsuitkering krijgen tot maximaal €1.000 per jaar zonder dat dit invloed heeft op hun uitkering of toeslagen. Dit bedrag compenseert het geld dat normaal op hun uitkering wordt gekort als ze vanuit de bijstand beginnen met parttime werken. Het budget voor de Bestaansbalans wordt ingezameld via crowdfunding, waaraan particulieren, bedrijven, fondsen en publieke organisaties kunnen bijdragen. De gemeente Utrecht beheert het budget en is verantwoordelijk voor de uitvoering.
Waarom is het streefbedrag €350.000?
Ons eerste streefbedrag was €100.000, om daarmee 100 mensen te kunnen helpen. Dat bedrag hebben we in korte tijd gehaald. Daarom hebben we besloten om het streefbedrag te verhogen naar €350.000 — daarmee kunnen we alle 350 Utrechters in de bijstand met een wisselend inkomen helpen.
Is de inkomensbuffer van maximaal €1.000 in een jaar wel voldoende?
De buffer van €1.000 biedt werkende mensen in de bijstand enige extra rust en ruimte, en zorgt ervoor dat ze zich tijdelijk minder druk hoeven te maken over het ontvangen van inkomsten in de bijstand. Het is niet voldoende om grote financiële problemen op te lossen en het is ook niet dé oplossing voor het kapotte bijstandssysteem, maar het biedt enige verlichting.
Levert de bestaansbalans nog meer administratieve last op voor deelnemers?
Nee, want de verrekeningen en compensatie worden volledig uitgevoerd door de Gemeente Utrecht.
