BRENG ons
bestaan
in balans
Op naar een waardig bijstandssysteem -
dit is de Bestaansbalans
De Bestaansbalans is gestart! Dankzij de steun van meer dan duizend donateurs ontvangen 350 Utrechters die werken vanuit de bijstand een inkomensbuffer. Met deze buffer worden de verrekeningen die ze hebben door hun wisselende inkomen opgevangen.
Tegelijk komen we samen in het reisgezelschap: een diverse groep van deelnemers, donateurs en betrokkenen die ervaringen delen, lessen trekken en samen bouwen aan duurzame alternatieven. Zo bouwen we samen een waardiger systeem, in Utrecht en daarbuiten.
Voor mensen in de bijstand die parttime werken, zorgt het huidige systeem voor onzekerheid, stress en financiële tegenvallers. Strenge regels en verrekeningen maken vooruitkomen lastig. Met de Bestaansbalans bieden we tijdelijke ruimte én zetten we een stap richting een rechtvaardiger systeem. We laten zien dat het anders kan: meer focus op waardigheid, minder straf. Tegelijk streven we naar blijvende landelijke verandering, door data, ervaringen en verhalen uit het project te delen met beleidsmakers en politiek. Zo bouwen we aan een bijstand die uitgaat van vertrouwen en bestaanszekerheid.
Deelnemers aan de Bestaansbalans krijgen komend jaar een persoonlijke buffer van maximaal €1000. Als zij door werk tijdelijk ‘te veel’ verdienen, wordt dit niet direct ingehouden op hun uitkering, maar verrekend met hun buffer. Hierdoor houden ze meer over van hun werk en ervaren ze minder onzekerheid. Gedurende het jaar komt er ook een reisgezelschap samen om ervaringen te delen, te leren en samen te werken aan betere alternatieven. Zo ondersteunen we deelnemers en werken we aan structurele verandering.
MIJLPALEN
De Bestaansbalans is een langer lopend project met verschillende fases. Op dit moment hebben we de campagnefase afgerond en zijn we bezig met de uitvoer van het bufferbudget. Hier zie je alle mijlpalen die we al hebben behaald.
Najaar 2024 - Start samenwerking
Collectief Kapitaal en de gemeente Utrecht slaan de handen ineen voor meer bestaanszekerheid, er komt een idee uit: de Bestaansbalans.
Veelgestelde Vragen
Hier vind je antwoorden op de meest gestelde vragen over de Bestaansbalans.
WaT is de Bestaansbalans?
De Bestaansbalans is een samenwerking tussen Collectief Kapitaal en de gemeente Utrecht. Het project biedt een financiële buffer voor mensen met een bijstandsuitkering die parttime willen werken. Door de buffer worden deze mensen niet meteen gekort op hun bijstand als hun inkomsten tijdelijk hoger zijn. Dat geeft enige rust en zekerheid, zodat ze makkelijker duurzaam aan het werk kunnen blijven.
De Bestaansbalans is daarnaast meer dan alleen een financiële buffer. Gedurende het jaar dat de Bestaansbalans loopt, organiseren we meerdere bijeenkomsten waarin de mensen die de buffer ontvangen, samenkomen met mensen die het project en de campagne anderszins ondersteunen. Dit noemen we het reisgezelschap.
Als we een samenleving wensen waarin ieder mens een waardig bestaan kan opbouwen, is het belangrijk om niet alleen oog te hebben voor politieke en financiële interventies. Ook de sociaal-culturele kant van onze systemen moeten we bespreken. Dat betekent dat we samen moeten komen om ervaringen uit te wisselen en om oog te hebben voor de oordelen die we hebben. Alleen vanuit een gedeelde basis kunnen we werken aan echt duurzame alternatieven.
Waarom de bestaansbalans?
Mensen in de bijstand die parttime werken, lopen vaak vast door wisselende inkomsten en ingewikkelde regels. Die onzekerheid zorgt voor stress en maakt werken minder aantrekkelijk. Met het ingezamelde geld ontvangen ten minste 350 Utrechters een jaar lang een financiële compensatie zodat ze niet gekort worden op hun bijstand als ze inkomsten uit werk ontvangen.
Hoe draagt de bestaansbalans bij aan duurzame verandering?
De Bestaansbalans geeft een jaar lang financiële rust en laat daarmee in de praktijk zien dat er concrete mogelijkheden zijn om het systeem te verbeteren. Het is tegelijk ook een oproep aan het kabinet om het bufferbudget op te nemen in de vernieuwde Participatiewet in balans.
De Bestaansbalans heeft zo een aanjagende functie én tegelijkertijd biedt het ervaringskennis die de noodzaak en het nut van een bufferbudget aantoont. Op basis van de praktijkervaring en ervaringskennis die opgedaan wordt tijdens deze pilot kan een wettelijke verankering grondiger en fundamenteler aangepakt worden.
In afwachting van de aanpassingen in de Participatiewet zijn er mogelijk andere gemeenten die alvast aan de slag willen met (een vorm van) de Bestaansbalans. De kennis en ervaring uit deze pilot kunnen ook benut worden om dat vorm te geven.
Wie mag meedoen aan de Bestaansbalans?
De Bestaansbalans is voor mensen met een bijstandsuitkering die parttime werken en wisselende inkomsten hebben. Met de crowdfunding is €350.000 opgehaald, waarmee alle Utrechters die voldoen aan deze voorwaarden kunnen meedoen. De gemeente Utrecht heeft deze mensen geselecteerd en zij ontvangen hierover een brief. Zelf aanmelden is niet nodig.
Hoe kan ik bijdragen aan de bestaansbalans?
Je kan in eerste instantie direct helpen door te doneren. Jouw bijdrage geeft mensen in de bijstand meer zekerheid en grip op hun eigen situatie, en maakt het daarmee makkelijker om die eerste stap naar werk te zetten. Ook kunt u de campagne delen en anderen aanmoedigen om mee te doen.
Een belangrijke manier om nog meer bij te dragen, is door onderdeel te worden van het reisgezelschap en actief mee te doen aan het bouwen van concrete alternatieven.
Wat is het reisgezelschap?
Het reisgezelschap is de basis van de Bestaansbalans. Dit gezelschap bestaat uit een groep van ongeveer 100 mensen. Gedurende het jaar dat de Bestaansbalans uitgevoerd wordt, komt deze groep vier keer samen. Op die momenten worden ervaringen uitgewisseld, lessen met elkaar gedeeld en wordt er nagedacht over meer duurzame, concrete alternatieven van samenleven. Een gedeelde toekomst kan alleen maar ontstaan vanuit een gemeenschappelijke dialoog tussen verschillende mensen; dat is het fundament voor gedragen en duurzame verandering. Het reisgezelschap is daarvoor dé plek.
Alle lessen en ideeën die in het gezelschap worden opgedaan, mogen natuurlijk niet verloren gaan. Daarom maken we van het reisgezelschap ook een reisverslag. Op deze manier kunnen andere mensen hier ook van leren. Lees als voorbeeld hieronder het reisverslag van het reisgezelschap van 2024 in Rotterdam. De reisgezelschappen zijn de bijzondere, emotionele en leerzame kern van Collectief Kapitaal.
Ben jij geselecteerd voor de Bestaansbalans en wil je meer weten over het reisgezelschap?
Hoe werkt de bestaansbalans?
De Bestaansbalans is een tijdelijke financiële buffer. Parttimers met een bijstandsuitkering krijgen tot maximaal €1.000 per jaar zonder dat dit invloed heeft op hun uitkering of toeslagen. Dit bedrag compenseert het geld dat normaal op hun uitkering wordt gekort als ze vanuit de bijstand beginnen met parttime werken. Het budget voor de Bestaansbalans is ingezameld via crowdfunding, waaraan particulieren, bedrijven, fondsen en publieke organisaties hebben bijdragen. De gemeente Utrecht beheert het budget en is verantwoordelijk voor de uitvoering.
Waarom is het bedrag €350.000?
Ons eerste streefbedrag was €100.000, om daarmee 100 mensen te helpen. Dat bedrag hadden we al in korte tijd gehaald. Daarom hebben we toen onderzocht hoeveel Utrechters in de bijstand een wisselend inkomen hebben. Dat aantal bleek 350, dus toen hebben we besloten om het streefbedrag te verhogen naar €350.000 en dat is gelukt!
Is de inkomensbuffer van maximaal €1.000 in een jaar wel voldoende?
De buffer van €1.000 biedt werkende mensen in de bijstand enige extra rust en ruimte, en zorgt ervoor dat ze zich tijdelijk minder druk hoeven te maken over het ontvangen van inkomsten in de bijstand. Het is niet voldoende om grote financiële problemen op te lossen en het is ook niet dé oplossing voor het kapotte bijstandssysteem, maar het biedt enige verlichting.
Levert de bestaansbalans nog meer administratieve last op voor deelnemers?
Nee, want de verrekeningen en compensatie worden volledig uitgevoerd door de Gemeente Utrecht.
staat je vraag er niet tussen?
in de media
Initiatiefnemers
De Bestaansbalans is de uitkomst van een bijzondere samenwerking tussen de Gemeente Utrecht en Collectief Kapitaal.
Gemeente utrecht
De gemeente Utrecht durft een landelijk systeem te bekritiseren en er een pleister op te plakken. Ook zij erkennen: de bijstand is kapot. Maar, vanwege landelijke wetgeving kan de gemeente zich daar zelf niet financieel voor inzetten. Daarom gaan we samen aan de slag om te laten zien hoe het anders kan.
collectief kapitaal
Collectief Kapitaal is een voorstel voor een ander soort samenleving, waarin geen mens hoeft te vechten voor zijn bestaan. Als collectief onderzoeken we wat daarvoor nodig is, en werken we aan een nieuw, concreet alternatief.
